«محصولات فرا سودمند» که با نام‌های مشابه «غذاهای فرا سودمند»، «غذاهای فرا ویژه»، «غذاهای عمل‌گرا» یا «غذا-داروها» مطرح هستند، محصولاتی هستند که علاوه بر خواص معمول و تولید انرژی، به دلیل غنی بودن در یک یا چند ماده‌ی غذایی، سبب ارتقای سلامت مصرف‌کننده می‌شوند. هم‌چنین گاهی اوقات مرز میان مواد غذایی/ نوشیدنی‌های فراسودمند و غذا- داروها چندان واضح نیست و ممکن است برخی از تولیدکننده‌ها و مصرف‌کننده‌ها این واژه‌ها را به جای یکدیگر استفاده کنند.

ماده‌ی غذایی فراسودمند، ماده‌ای است که دربردارنده‌ی دست کم یک خاصیت سلامت‌بخش مشخص و به اثبات رسیده، افزون بر خواص تغذیه‌ای پایه باشد و به‌صورت هدفمند توسط تولید‌کننده تولید، یا توسط دانشمندان علم تغذیه توصیه و توسط مصرف‌کننده مصرف شود. 

Mortazavian AM, Sohrabvandi S.Pribiotics and probiotic food Products. 1st ed. Tehran. Ata Publications, 2006

بهتر است بین مواد غذایی فراسودمند و ترکیبات غذا-دارو تفاوت قایل شویم؛ مواد غذایی فراسودمند مشابه مواد غذایی عادی هستند که به عنوان قسمتی از رژیم غذایی معمول مصرف می‌شوند، اما علاوه بر ویژگی تغذیه‌ای اولیه، سلامت پایه را بهبود می‌دهند. ترکیبات غذا-دارو، محصولات یا ترکیباتی هستند که از مواد غذایی استخراج شده (مانند لیکوپن از گوجه فرنگی) و سپس به شکل دارویی مانند قرص، کپسول، پودر یا شربت عرضه می‌شوند؛ این ترکیبات فواید فیزیولوژیکی داشته و یا در مقابل بیماری‌های مزمن نقش محافظتی دارند.

Shahidi, F. Functional foods: Their role in health promotion and disease prevention. Journal of Food Science.2004; 69: 146-149

علیرضا بزرگی      

نویسنده و مترجم